Osmaniye’de Hierapolis Kastabala Antik Kenti’nin bulunduğu bölgede yapılmak istenen çimento fabrikasına karşı başlatılan mücadele ve açılan dava çevrecilerin ve bilim insanlarının zaferiyle sonuçlandı. Adana İdare Mahkemesi çimento fabrikasının Çevre Etki Değerlendirmesi (ÇED) olumlu kararını iptal etti. Yaşar Kemal, çok sayıda aydın sanatçı ve yazar Kastabala’nın kurtulması için imza kampanyası başlatmıştı.
Bundan yaklaşık iki yıl önceydi.. Osmaniye merkezi 12 kilometre uzaklıkta Kastabala Antik Tiyatrosu’nun ise burnunun dibinde, 400 metre yakınında özel bir şirket çimento fabrikası açmak için kolları sıvadı. Üstelik çimento fabrikasının kurulması planlanan yere 5 kilometre mesafede Kırmıtlı Kuş Cenneti, 15 kilometre uzaklıkta ise Türkiye’nin ilk açık hava müzesi olan Karatepe Açık Hava Müzesi buluyordu. Şirket, gerekli izinlerini aldı. Çevre ve Orman Bakanlığı’ndan da ÇED olumlu kararı çıktı. Fabrika yılda 2 milyon ton çimento üretmeyi planlıyordu. Tabii karşısında oradaki kazı çalışmalarına yıllarını vermiş, arkeologları, bilim insanları, sanatçılar ve yazarlar vardı.
Adana İdare Mahkemesi, ÇED iptal davasında önce ‘yürütmenin durdurulması’ kararı verdi. Yapılan bilirkişi incelemelerinin ardından davayı esastan görerek ÇED’in iptal edilmesine karar verdi. Şimdi şirket isterse temyize gidebilecek.
Davanın avukatı Mersin Barosu Çevre Komisyonu Başkanı Yeşim Dağgeçen Ayaz, Kastabala’nın kurtulduğunu belirterek şunları söyledi: “Davada ilk olarak üç kişilik, daha önceden üç kişilik bilirkişi oluşturuldu. Biz buna itiraz ettik. Türkiye’de belki de ilk kez bir bilirkişiye yapılan itiraz kabul edildi. Ve bu kez bağımsız akademisyenlerden oluşan altı kişilik bir heyet oluşturuldu. Sekiz saat bölgede incelemelerde bulundu. Mahkemenin gerekçeli kararı önceki gün elime ulaştı. ÇED olumlu kararı iptal edildi. Ancak bu kez başka bir yere yapmak için ÇED olumlu kararı çıkarıldığını öğrendik.”
Yeni kampanya yolda
1947’den bugüne kadar, yani yarım yüzyılı aşkın süredir Karatepe’de kazılarını sürdüren ve birçok eseri gün yüzüne çıkaran Arkeolog Prof. Dr. Halet Çambel, mahkeme kararının son derece olumlu olduğunu ancak şirketin çimento fabrikası yapmak konusunda ısrarının devam ettiğini belirtiyor.
Prof. Çambel kesin sonuç alınması konusunda kararlı: “Bedava toprak, malzeme yakın… Yeni yerde de malzeme yine Kastabala’dan alınacak. Aynı tehlike devam ediyor. Yaptığımız imza kampanyasının çok büyük etkisi var. Yeni bir kampanya yapacağız.”