İstanbul Valisi Muammer Güler, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, İstanbul Müftüsü Mustafa Çağırıcı, Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir, Hırka-i Şerif Camisi’nde bakımına başlanan Hırka-i Şerif’i ziyaret ederek çalışmayı yürüten bilim kurulu üyelerinden bilgi aldılar.
AA muhabirine çalışmalara ilişkin bilgi veren İstanbul Valisi Muammer Güler, Hırka-i Şerif’in bakımı ve korunması için Marmara Üniversitesi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi ile Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın ilgili birimlerinden oluşturulan Bilim Kurulu’nun hem Hırka-i Şerif Camisi’nin restorasyonu, hem de Hırka-i Şerif’in muhafaza edildiği mekanın restorasyonu için çalışmalara başladığını bildirdi.
İstanbul’a 1611 yılında Sultan I. Ahmed’in fermanıyla Veysel Karani’nin ailesi tarafından getirilen hırka için 1780 yılında özel bir mekan oluşturulduğunu, daha sonra 1850’li yıllarda ziyaret mekanı olarak özel bir cami yapıldığını anlatan Güler, şu bilgileri aktardı:
“Hırka-i Şerif’te tabii yılların getirdiği bir tahribat var. Onu düzeltmek, onarmak, geleceğe taşımak için bir bilim heyeti oluşturuldu. Bu bilim heyetinin hazırladığı rapor doğrultusunda, İstanbul İl Müftülüğünün ve diğer yöneticilerin nezaretinde İtalyan restoratör tarafından şu anda çalışmalar büyük bir hızla sürdürülüyor. Niyetimiz bu Ramazan’da ziyarete yetiştirebilmek. Çalışma
kapsamında eserin teşhir edildiği mekanda da düzenleme yapılacak. Bu ecdad yadigarının, büyük bir emanet olarak bilinen Hırka-i Şerif’in Ramazan’a yetiştirilmesi ve geleceğe de taşınması için elimizden gelen gayreti gösteriyoruz. Buranın iklimlendirmesi ve teşhir bölümleri böcek ve diğer bakterilere karşı yapıldığı için o takdirde belki Ramazan ayının dışında Cuma veya Kandil gibi özel günlerde de ziyarete açılabilir.”
Güler, gerek İstanbul İl Özel İdaresi, gerekse 2863 sayılı kanunla oluşturulmuş fondan 2003 yılından beri 500 milyon TL harcama yapılarak çok sayıda kültür eserinin restorasyonu projelendirilmesinin yapıldığını ve bunu da tarihe yapılan en büyük hizmet olarak değerlendirdiğini söyledi.
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş da Hırka-i Şerif’in manevi boyutu da olan İstanbul’un çok önemli kültürel değerlerinden biri olduğunu, ancak zaman içinde yıpranmaların meydana geldiğini belirterek, “Özellikle Hırka-i Şerif’in korunması ve bakım çalışması çok önemli. Bunu durdurmak, konserve etmek ve bundan sonra bozulmasını önlemek adına bir çalışma yapılıyor” dedi.
“RAMAZAN’DA ZİYARETE AÇILIR”
İstanbul Müftüsü Mustafa Çağırıcı ise Peygamber müjdesi bir kentte, Peygamberin kutsal emanetlerinin bulunmasının, hem dini yönden, hem de milli kültür bakımından son derece önemli olduğunu belirterek, şu bilgileri verdi:
“Peygamberimizin bu güzel hatırası 1400 yıllık bir tarihe sahip ve bu kadar geniş bir zaman içinde doğal olarak çok ciddi yıpranmalar olmuş. Bu Hırka-i Şerif İstanbul’a getirildiğinden itibaren ailenin mülkiyetinde bırakılmış ama devletimiz de hem aileye, hem Hırka-i Şerif’e sahip çıkmıştır. Bugün de bu geleneğimiz sürüyor. Kültür Bakanlığı, İstanbul Valiliği ve diğer ilgili kurumlarla birlikte yeniden hijyenik bir ortamda daha dayanıklı bir hale getirilmesi ve iyileştirmelerin yapılması için çalışıyoruz. Ümit ederiz ki Ramazan’da ziyarete açılır. Bu ortam da Hırka-i Şerif’in bundan sonra yıpranmasına yol açmayacak teknik imkanlarla sağlıklı hale getirilecek. Ümit ediyoruz ki bundan sonra alınacak tedbirlerle bundan sonra ciddi yıpranmalara maruz kalmayacak.”
BİLİM KURULU’NUN ÇALIŞMALARI
Hırka-i Şerif’in bakım ve onarımı için oluşturulan Bilim Kurulu’nda Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nden Prof. Dr. Nevin Enez, Prof. Dr. Şerife Atlıhan, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nden Prof. Dr. Dilek Alpan, Topkapı Sarayı Müzesi’nden Dr. Hande Günyol, İstanbul Restorasyon ve Konservasyon Merkez Laboratuvarı Müdürlüğü’nden Hesna Akçeşme ve Levent İnan yer alıyor.
Kurulun çalışmalarına ilişkin bilgi veren Prof. Dr. Enez de Hırka-i Şerif’in kutsal anlamı düşünüldüğünde eşi benzeri olmayan ünik bir eser olduğunu ve layık olduğu özenin gösterilmesi gerektiğini belirtti.
Hırka-i Şerif’e bugüne kadar gerek aile, gerekse ilgili vakıflar tarafından elden gelenin en iyisinin yapıldığını, ama bazen elden gelenin en iyisinin de yeterli olmadığını ifade eden Enez, esere bilimsel bir müdahalede gerektiğini söyledi.
Enez, Bilim Kurulu’nun tam da o noktada devreye girdiğini ve İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü başkanlığında ilk toplantıyı yaparak, kendilerine gelen 3 konservasyon şirketinden 1’i İngiltere’den, 2’si İtalya’dan katılımın olduğu şirkete karar verdiklerini ve tercihlerinin de eser görülerek verilen raporda minimum müdahaleden bahsedilmesinden kaynaklandığını kaydetti.
“ESERDE MEKANİK TEMİZLİK YAPILACAK”
Bakım ve onarımda müdahale yapıldığını ancak dönüşü olan müdahale yapılmasının tercih edildiğini dile getiren Enez, yapılacak çalışmalara ilişkin şu bilgileri verdi:
“Aslında şu anda başlanan süreçte yapılacak olan şey, eser bir vakum temizliğinden geçirilecek. Çok düşük devirli bir vakum cihazıyla eserin mekanik temizliği yapılacak. Eserin yaklaşık 1500 yaşında olduğunu ve organik bir malzemeden yapıldığını düşünürsek, geçen yıllar içinde ne kadar iyi kullanılmış olursa olsun elyafın kuruduğunu ve narin bir hale geldiğini görüyoruz. O nedenle mekanik temizlik aradaki tozları çekerek esere çok önemli katkıda bulunacak. Daha sonra eserde bir buruşuk açma işlemi yapılacak. Bu da soğuk buharlama sistemiyle yapılacak. Bunlar büyük özenle olacak. Burada bakım ve onarımı yapmasına karar verdiğimiz İtalyan restoratör Marina Zingarelli titizlikle çalışıyor. Analizler yaptı. Bugün mekanik temizlik başlayacak. Akabinde buruşuk açma işleminden sonra bakım ve onarıma uygun kalitede malzemelerle eser beslenecek. Eserin sergileneceği vitrinin iklimlendirmesi yapılacak. Nem, sıcaklık kontrol altına alınacak. Hava kirliliği önlenecek. Daha sonra aynı iklimlendirme mekanlarda da yapılacak ve bu suretle biz eseri bin yıllar sonraya taşıyacağımızı umuyoruz.”
ÇALIŞMA KAPSAMINDA NELER YAPILACAK
İstanbul İl Özel İdaresi tarafından 22 Nisan 2010 tarihinde ihlesi yapılan Hırka-i Şerif’in bakımı ve camide sergilendiği odanın bakım-onarımının yapılması işi” Hassa Mimarlık Mühendislik İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından yapılacak.
Harka-i Şerif’in bakımı Laboratorio Resauratori Associati s.a.s di Vincenzo Basile& C. Şirketini temsilen İtalyan Restöratör Marina Zingarelli’nin de dahil olduğu bir Bilim Kurulu tarafından Hırka-i Şerif’in muhafaza edildiği odada yapılacak ve eser başka bir yere taşınmayacak.
Restorasyon çalışmaları, İl Özel İdaresi denetimi altında Etüd Proje Müdürlüğü, İstanbul Röleve ve Anıtlar Müdürlüğü ile İstanbul Restorasyon ve Konservasyon Merkez Laboratuvarı tarafından görevlendirilen ekip tarafından kontrol edilecek ve aileden bir üye de hazır bulunacak.
İş kapsamında Hırka-i Şerif’in bakım ve onarımı, Hırka-i Şerif’in bulunduğu odanın onarımıyla odaya bağlanan koridorların onarımı, odada bulunan perdelerin onarımı, vitrin içinde iklimlendirme yapılması, odanın ve vitrin içindeki eserin özel aydınlatılmasının yapılması, bakım ve onarım çalışmalarında kullanılacak bakteri ve böcek önleyici sistemin kurulması amaçlanıyor. Hırka-i Şerif için özel bir vitrin yapılacak ve eserin konservasyonu bittiğinde bu vitrinde özel sergilenecek.