Doğayla uyumlu yaşamaya elverişsiz insan arzularımız, hep daha fazlasını istemeye meyilli. Özellikle son 60 yılda dönüştürdüğümüz dünyamız, ihtiyaçlarımıza cevap vermekte güçlük çekiyor. Şimdilerde hepimiz ürkek adımlarla doğaya geri dönmeye çalışıyoruz. Yeni yaşam tarzımız bize, tüketirken, sorumlu hissettiğimiz doğayı da sorgulatıyor. işte ‘ekolojik ev’ kavramı da yaşamımıza bu anlayışla entegre oluyor,
NEDİR BU EKOLOJİK EV DEDİKLERİ?
Ekolojik evleri, her türlü enerji, su ve atık sistemleri, çevresel etkileri dikkate alınarak tasarlanmış, teknolojinin bu hizmette kullanıldığı evler olarak tanımlamak mümkün. Örneğin, bir ev düşünelim. Bu evin kendi biyolojik doğal arıtma sistemi bulunuyor. Yağmur sularını toplayarak, basit filtreleme metotlarıyla, evsel kullanım suyuna hatta içme suyuna dönüştürüyor. Lavaboların giderinden akan suyu sifonlara dolduruyor. Enerjisini rüzgar ve güneşten faydalanarak üretiyor. Bu yenilenebilir enerji kaynaklarını, elektrik ve ısı enerjisine dönüştürüyor. Tüm bir evin ısınması ve aydınlanması için ihtiyaç duyulan enerjiyi karşılayabiliyor. Çok uzak olmayan bir geleceğe gidersek, garajınızda-ki hibrit otomobili, ürettiği elektrikle şarj ediyor. Güneşin açısına göre perdelerin yönleri ayarlanıyor ve maksimum enerji verimi elde edilmeye çalışılıyor. Henüz bazıları deneysel olan, gelecek için kaçınılmaz olacak uygulamalar bunların her biri.
PEKİ YA APARTMAN DAİRELERİ?
Birçoğunuzun, ‘Apartman dairelerimizdeki mütevazı yaşamlarımızda nasıl olur da doğayla uyumlu yaşarız?” dediğini duyar gibiyim. Kesenizi zorlayacak teknolojik çevre uygulamalarının, sizin için birincil öncelik olmadığı fikrine de kapılabilirsiniz. Ancak şuna inanın ki, kimi ufak tefek çalışmalarla, hem doğal kaynakların korunmasına destek olabilir hem de kısa vadede tasarruf sağlayabilirsiniz. O zaman gelin, evinizi adım adım ekolojikleştirelim.
NELER YAPILABİLİR?
İlk uygulamanın, içme suyu üretimi olduğunu söyleyebiliriz. Türkiye’de birçok firma tarafından satışı yapılan su arıtma sistemleriyle bunu yapmak çok kolay. Ters ozmoz (RO) teknolojisini kullanan filtrelerin montajları oldukça pratik. Tezgah altında ya da tezgah üzerinde kullanmak için şık tasarımlı olanları da var. En küçük ölçekli cihazların dahi 12 litrelik hazneleriyle bir günde yaklaşık 200 litre içme suyu elde edilebiliyor. Yüzde 35 gibi bir istatistikle, bir evde bir ayda 5-8 damacana arası içme suyu tüketimi olduğunu düşünürsek, filtrelerine cihazları evlerimiz ve küçük ölçekli işletmeler için en hesaplı dönüşüm metotlarından biri.
GELELİM YAĞMUR SUYUNA…
Tabii şebeke suyu yerine yağmur suyundan faydalanmak, yakın gelecekteki en büyük ihtiyacımız olacak. Yağmur suyu, herhangi bir işlem gerektirmeden de içilebilir. Yine de yumuşak tatları nedeniyle, çok tüketilmesi, ileri-ki yaşlarda bağırsak çeperinde incelmeye neden olabilir, Bu nedenle, aynı filtreleme işleminden geçirilerek kullanılması son derece sağlıklıdır. Yağmur suyu toplama depolarının, küçük ve orta ölçekli apartmanlarda kullanılması mümkündür. Ekonomik faydalarının yanı sıra öz kaynaklarımızın korunmasına en büyük katkıyı sağlayacak uygulamalardandır.
BİR DİĞER İLGİNÇ UYGULAMA: TUVALET
İlginizi çekecek bir diğer uygulama, kuru tuvaletlerdir. Aslında bu tuvaletlerin hiçbir teknolojik altyapı gereksinimleri yoktur ama konforlu göründükleri de söylenemez. Eğer siz de doğa aşığı biri olarak kimi konforlarınızdan vazgeçmeyi göze alıyorsanız, bu yöntemi hemen aktif hale getirebilirsiniz. Öncelikle kuru tuvaletlerinizde sifon sistemi kesinlikle bulunmuyor. Koku ve bakteriyel oluşumlardan kaçınmak için su yerine talaş kullanılıyor. Bir kova sistemi var ve doldukça değiştiriliyor. Çok pratik görünmemesi ve konforunun düşük olması üzücü olsa da, çok hoş tasarımları olanlar, aklınızı çelebilir. Daha cazip görünen uygulamaysa az su tüketimi vaat eden sifon çözümlerinde.
ISINMA VE ELEKTRİK
Su meselesini çözdük ama ısınma ve elektrik tertibatlarımızı nasıl dönüştürebiliriz? Ülkemizde elektrik üretiminin büyük bölümü halen fosil yakıtlardan sağlanıyor. Bu üzücü tablo, ancak yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının artmasıyla, yeşil bir tuvale dönüştürülebilir. Güneş, rüzgar, dalga, biyokütle ve hidrojen gibi birçok yenilenebilir enerji kaynağının aktif kullanılması sayesinde total bir çevre dönüşümü sağlanabilir. Bu uygulamalara yapılacak yatırımlar, doğaya yapılacak yatırımlar demektir. Kitlesel çözümler ülkemizde henüz yaygın değilse de, bireysel uygulama yöntemleri mevcuttur. Güneş panellerinin kullanımıyla bir evin ihtiyacı olan elektrik ve ısı enerjisi karşılanabilir. Daha gelişmiş split sistemlerle, sürekli sıcak su ve depolanabilir enerjiyi en kayıpsız şekilde kullanmak da mümkündür. Güneşlenmenin az olduğu kimi coğrafi konumlar için tasarruflu olmayabilir. Her geçen gün verimleri artan bu cihazların daha estetik görünüşlü modelleri büyük yapılarımıza da uyumlu. Ekolojik bir ev yaratmanın elbette birçok alternatifi var. Bu niyetle hayata geçirilen her proje, gelecek kuşaklara emanet edeceğimiz doğa için atılan bilinçli adımları simgeliyor.
Kaynak: Tunçsel Ülkü/Ekonomist-Çevre