“Kendimi yalnızca mimar değil yaratıcı olarak tanımlıyorum. Bir tasarım ancak içine ruh yerleştiğinde ancak bir yaşam yüklendiğinde bir yaratıma dönüşür…”
Bu sözler ünlü mimar Hakan Kıran’a ait. Eski eserlerin restorasyonlarıyla işe adımını atan, İstanbul’un çehresini değiştirecek önemli projelere imza atan ve son olarak ismi tuhaf bir dolandırıcılık hikayesiyle gündeme gelen bir mimar…
Yalı, köşk, sarnıç, konak, ahşap ev, taş bina… Profesyonel anlamda 1986 yılında ilk çizimini gerçekleştiren Kıran, kendisini eski eserlerin restorasyonuna adadı. Taki 1998 yılında Mydonose Showland teklifiyle tanışana kadar… 21. yüzyıl yapıları ile ilgili yeni bir sayfa açtı ve bu tarihten itibaren Kadıköy Salı Pazarı’ndan Haliç Metro Geçiş Köprüsü’ne kadar pek çok önemli projeye imza attı. Avrupa onu, kendine özgür kalemi ve modern bakış açısıyla tanıyor.
Yaşadığı tecrübeleri, projelerini, 3. köprü önerisini, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş’la olan yakınlığı konuştuk. İşte ünlü mimarın ilk eleştirileri ve şehir mimarisi üzerine görüşleri…
“Yaptığımız yapıları anlatırken, iddialı konuşurduk. Bazı hocalarımızdan ‘Bunda ne var ki; yapıları yeniden yapıyorsunuz’ gibi eleştiriler gelirdi.
Bugünki tecrübemle şunu söylemeliyim ki; geleneksel mimarlıktaki bilgi birikiminin yanında çok ciddi metotlar öğreniyorsunuz. O zamanki ahşap binayı, ustalık yapan mühendislik görüşünü ya da halk kültüründe yer alan yapıyı disipline ediyorsunuz.
Projenin niteliği çok önemli. vereceğiniz karar; o bölgede yaşayan insanların katlanması gereken sonuçlar olacak.
Şöyle ki; çölün ortasına, Dubai’ye değil, şehre bir yapı yapıyorsunuz. Herşeyden önce bir kültürünüz var. Bunun yanı sıra şehircilik yapısı var. Bütün bu dengelere sahip bir bilgi birikimine ihtiyacınız olacak. Çevresiyle olan uyumuna, malzemesine, yaşam niteliklerine karar vermek zorundasınız. Ben de önce bunları deşifre ediyorum.
Küçük bir ahşap konaktan şimdiye kadar yaptıklarım herşey bana birşeyler kattı. İlerisi için eserler bırakmaya çalışıyorum.”
Kadıköy başta olmak üzere Anadolu Yakası’nı yakından ilgilendiren önemli bir proje var. Zaman zaman tartışmalara sahne olan, Türkiye’nin en ünlü semt pazarlarından Kadıköy’deki “Salı Pazarı” projesi, Kıran imzası taşıyor.
Mimar, tartışmaların çıkış noktasının koruma içgüdüsüyle “anı”ların karıştırılması olarak görüyor.
“Gecekondudan varoşlara kadar herkes anıları ile yaşıyor. Bu aslında korumacılık değil. Biberonunu atmamış olmak demek, halen emiyorum anlamına gelmez. Anısı vardır, onun için saklıyorsunuzdur ama bardağı reddedemezsiniz.
Bu örnekten yola çıkarsak, mimaride alışkanlıklar var. Örneğin; Gökkafes yıkılıyor desek, ona bile karşı çıkan olur. Halbuki mimaride şehir planlarını etkileyecek kararlar önemlidir.